Çin’deki inşaat sektörü, daha çevreci bir inşaat ekonomisine geçişin yolda olduğunu gösteriyor. İnşaat, döngüsel bir pazar alanı oluşturduğu için tüm ülkelerde inşaat sektörleri iniş çıkışlar yaşarken, Çin pazarı kendi içindeki faaliyetlerle ön plana çıkıyor. Dünyanın çoğu, Covid-19 salgınının etkisiyle 2020’de geniş ekonomik sektörlerde (inşaat sektörleri dahil) zarara uğrarken; Çin, hükümetinin teşvik harcamaları sayesinde 2020 ve 2021’de çok yüksek satışlar gerçekleştirdi.
GlobalData’nın raporuna göre Çin ekonomisinin, 2022’deki yüzde 3’lük büyümesinin ardından 2023’te yüzde 5,4 büyüyeceği tahmin ediliyor. Çin, sıfır Covid politikasının kaldırılmasının yanı sıra kurumsal reformlardan ekonomik olarak da yararlanıyor. Ağustos 2022’de Çin hükümeti, inşaat ve ilgili faaliyetlere destek sağlayan altyapı mega projelerine yaklaşık 1 trilyon ABD doları tutarında yatırım yapacağını duyurdu. GlobalData, Çin’deki inşaat faaliyetlerinin 2023-25’e göre yıllık ortalama yüzde 9,3 büyüyeceğini tahmin ediyor.
Kurtarma devam ediyor
Çin ekonomisi, 2023’e güçlü bir notla başlayarak 2023’ün 1. çeyreğinde Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’da (GSYİH) 2022’nin 4. çeyreğindeki yüzde 2,9’dan yıllık bazda yüzde 4,5’lik bir büyüme elde etti. Artış, perakende satışlarının artmasıyla birlikte temel olarak tüketimden kaynaklanıyor. Mart 2023’te yıllık bazda yüzde 10,6 artarak Haziran 2021’den bu yana en yüksek seviyeye ulaşıyor. Sanayi üretimi de Ocak ve Şubat 2023’teki yüzde 2,4’e kıyasla Mart 2023’te yüzde 3,9 artışla istikrarlı bir büyüme gösteriyor. Sektör uzmanı Off-Highway Research, inşaat ekipmanı pazarının 2023’te düşmeye devam etmesini, ancak daha yavaş bir düşüşle 195.000 birimin hemen altına yerleşmesini bekliyor.
Yurt dışı pazarıyla denge sağlanıyor
Çin’deki en büyük OEM’lerden biri olan LiuGong’un Başkanı olan Zeng Guang, Çin pazarının 2022’de önemli ölçüde düştüğünü doğrulayarak LiuGong’un bunu dengelemek için denizaşırı pazarlardaki yatırımını artırdığını söylüyor. Guang, “Geçen yıl genel olarak Çin pazarı çok düştü. Özellikle ekskavatörlerde yaklaşık yüzde 50 ve tekerlekli yükleyicilerde yaklaşık yüzde 30 oranında azalış meydana geldi. Büyük düşüşe rağmen yurt dışında yüzde 40 büyüdük; bu yüzden yurt içi ve yurt dışı pazarımızı bu şekilde dengeliyoruz. Uzun zaman önce uyguladığımız bu stratejinin yanı sıra ikinci olarak Çin’de çok hızlı büyüyen dozerler, maden kamyonları, hava platformları gibi ürünlerimiz de mevcut. 15. Beş Yıllık Plan (2026-2030) döneminde, artan kompakt ekipman satışları ve geri dönen yenileme talebinin sonucu olarak gerçek bir toparlanma bekleniyor. O zamana kadar pazar 270.000-300.000 adede geri dönebilir, ancak bu hacim bile geçmişe göre daha düşük oranlarda” sözlerini kaydetti.
Artan nüfus artışıyla talebin azalacağı bekleniyor
XCMG Başkan Yardımcısı ve XCMG Denizaşırı Genel Müdürü Bay Liu, Çin pazarının toparlanmaya başlayacağına inanıyor. Liu, “Belki bu yılın ikinci çeyreğinde güçlü bir toparlanma görebiliriz. Mart ayında bile vinç gibi bazı ürünlerin çok güçlü bir toparlanma gösterdiğini gördük. LiuGong gibi, XCMG de denizaşırı pazarlarda güçlü bir büyüme yaşıyor; şirketin son sonuçlarında, yılın ilk çeyreği için ‘uluslararasılaştırma geliri’, Çin dışındaki pazarlardan yapılan satışların 10,6 milyar yuan’ı aştığını gösteriyor” ifadelerini kullandı. Gelecekteki Çin pazarına yönelik önemli zorluklardan biri, genel ekipman talebiyle yakından ilişkili olan emlak sektöründen gelen düşük talepte yatıyor. Artan nüfus karşısında yeni konut projelerine olan talebin azalacağı ön görülüyor.
Çin, emlak sektörünün krizi haline geliyor
Emlak müteahhidi Evergrande, kısa bir süre önce yeniden yapılandırma planını yayınlayarak şirketin iyileşme umutları hakkındaki şüpheleri vurguluyor. Evergrande, 2021’de 22,7 milyar ABD Doları ve offshore borcu da dahil olmak üzere yaklaşık 300 milyar ABD doları tutarında yükümlülükle temerrüde düştükten sonra Çin emlak sektöründeki krizin merkezi haline geldiğini belirtiyor. Mart ayında Başkan Xi, Li Qiang’ın ülkenin yeni Başbakanı olması gibi kilit rollerdeki yeni isimlerle hükümet değişikliklerini açıkladı. Hem Bay Liu hem de Başkan Zeng, bu yeni görünümlü hükümetin faaliyetler için iyi olacağına inandıklarını ifade ediyorlar.
Ulaşım yatırımları
Altyapı projeleri söz konusu olduğunda, ulaştırma; devlet finansmanının büyük bir bölümünü kapsıyor. Çin, yaklaşık 40.000 kilometre ile dünyanın en uzun yüksek hızlı demiryolu ağına sahip olarak 2023’te 2.500 kilometre daha yapılar inşa etmeyi planladığını öne sürüyor. Çin’deki birçok ulaşım projesi, tünel açma makinelerinin (TBM’ler) kullanılmasını gerektiriyor. Çin’in Hunan Eyaletindeki en büyük TBM, Changsha Şehrindeki Xiangya yolunda, nehir geçiş tünelinin sağ hattında devam ediyor. 15.01 metrelik TBM, ‘Xingsheng’ ve China Railway Construction Heavy Industry Corporation Limited (CRCHI) tarafından yönetiliyor.
Çin, yol ağlarında devamlılığı sergiliyor
Hunan Eyaletindeki en büyük nehir geçiş tüneli olan Xiangya yolu nehir geçiş tüneli, Hunan Eyaletinin önemli altyapı projesi olduğu kadar, eyalet başkenti Changsha şehrinin de önemli bir geçim kaynağı projesi olarak kabul ediliyor. Tünelin toplam uzunluğu 4.180 metre, sol hat TBM tüneli 1.429 metre, sağ hat TBM tüneli ise 1.425 metre uzunluğunda yer alıyor. Changsha’daki ilk iki yönlü altı şeritli nehir geçiş tüneli olduğu söyleniyor ve bu yıl trafiğe açılması planlanıyor. 15.01 metre geniş çaplı TBM ‘Zhenxing’ geçtiğimiz günlerde Changsha’dan 800 kilometre uzaklıktaki Zhuhai şehrindeki Hengqin Mangzhou Tünelinin sol hattını geçti. Bu TBM, CRCHI tarafından üretiliyor. Hengqin Mangzhou Tüneli, Guangdong-Macao Derin İşbirliği Bölgesi’nde yer alıyor ve yaklaşık 3 kilometre uzunluğundaki tünelin 2024 yılında trafiğe açılması planlanıyor.
Hiper döngü tren hattıyla önemli zaman kazanımları
South China Morning Post’un haberine göre, henüz plan aşamasında olan bir proje dahilinde, Şanghay ile Hangzhou arasında hiper döngü tren hattının yapılacağı belirtiliyor. 150 kilometre uzunluğundaki vakum içi tünel maglev sistemi, trenlerin saatte 1.000 kilometre hıza kadar seyahat etmesine olanak tanıyor. Çin Mühendislik Akademisi ve demiryolu yetkilileri, ultra yüksek hızlı boru hattı maglev sistemi için aday şantiyeler hakkında kapsamlı bir değerlendirme yapıldığını söylüyor. Şantiyeler için, doğu kıyısındaki en zengin iki şehrin düşünüldüğü bildirildi. Proje ekibi, rekabet eden hyperloop tekliflerinde birkaç kritik faktörü dikkate aldıklarını söyledi. Her hattın ekonomik potansiyeli, nüfus yoğunluğu, ekonomik aktivite ve mevcut ulaşım altyapısı gibi faktörlere göre değerlendirildiği duyuruluyor. Pekin-Shijiazhuang, Guangzhou-Shenzhen ve Chengdu-Chongqing hatları da dahil olmak üzere Çin’deki hyperloop projesi için birkaç aday hat yarıştı. Planlar devam ederse, hattın 2035 yılına kadar faaliyete geçmesi bekleniyor. Şanghay ve Hangzhou şehirleri arasındaki seyahat süresi, karayoluyla üç saat ve hızlı trenle bir saate kıyasla 15 dakikaya düşerek önemli bir azalma sergiliyor.
Alternatif güç
Dünya Bankası tarafından 2022 yılında yayınlanan bir araştırma, Çin’in küresel karbondioksitin yüzde 27’sini ve dünyadaki sera gazlarının üçte birini saldığını bildirdi. Dünya Bankası aynı zamanda Çin’in iklim taahhütlerini yerine getirmek ve daha yeşil bir ekonomiye geçmek için iyi bir konumda olduğunu da ekledi. Alternatif gücü benimseyen Çin, örneğin otomotiv endüstrisinde, şarjlı/elektrikli araçların benimsenmesini teşvik eden politikalar dayattı. 2030 yılına kadar Çin’de satılan arabaların yüzde 40’ının elektrikli olması hedefleniyor. Örneğin SDLG, E660HEV gibi elektrikli ekskavatörler ve tekerlekli yükleyiciler üretiyor. Şirket, E660HEV’in altı saate kadar pil ömrü, hızlı şarj ile karakterize edilen küçük hacimli ve yüksek güç yoğunluğuna sahip kalıcı mıknatıslı senkron motoru ve yüksek kapasiteli lityum demir fosfat pile sahip olduğunu söylüyor. ABD’deki ConExpo’da Sany, elektrikle çalışan ekskavatörü ve tekerlekli yükleyicilerinde otuzdan fazla makinesini sergiledi. Basın açıklamasında şirket, “En son teknoloji çözümleriyle, şirketin iklim taahhüdünün, önde gelen bir endüstriyel IoT çözüm sağlayıcısı olan Rootcloud ile ortaklaşa geliştirilen karbon izleme platformu olduğunu gösteriyor” dedi. Sany, SY19E elektrikli mini ekskavatörünün yüksek torklu sabit mıknatıslı senkron motor ve tescilli entegre elektrikli tahrik sistemi ile donatıldığını belirtti. Yüksek güçlü sabit mıknatıslı senkron motorla şarj edilen SW956E elektrikli yükleyicinin ise 2400 Nm anlık torkla performans gösterdiği bildiriliyor.
Maliyet hususları
LiuGong’dan Başkan Zeng, elektrikli makinelerin dizele göre “çok büyük avantajları” olduğunu, gürültü ve emisyon olmadığını ve şehir merkezlerinde günün her saatinde çalışabileceklerini belirtiyor. Zeng, “Pil, hidrojen gibi diğer çözümlerle karşılaştırıldığında dünyanın ana trendi haline geldi. Elektriğin sektörümüz için gerçek bir devrim olduğunu düşünüyorum” dedi. LiuGong başkanı, elektrik gücüyle ilgili sorunlardan birinin maliyet olduğunu, bazı ekipmanların iki hatta üç kat daha pahalı olduğunu kabul ediyor. Ancak elektrikli makinelerin toplam sahip olma maliyetinin daha az olduğunu söyleyerek bu mesajının da sektöre yayılmasını bekliyor. Zeng, “Çin’deki deneyimlerimize dayanarak, akülü makine, (makinenin kullanım ömrü boyunca) maliyeti yüzde 70 oranında azaltabilir. Bu müşteri için çok önemli, akaryakıt ve petrol fiyatları yükseliyor, bu büyük bir tasarruf yaratıyor” açıklamalarını yaptı. Alternatif güç konusuyla ilgili olarak, XCMG’den Bay Liu, “Bence insanlar elektrikle çalışan aracın karbondan arındırma için çok önemli bir yaklaşım olabileceğini anlamaya başladı. Önümüzdeki beş yıl içinde daha fazla ürün olacağını düşünüyorum; hatta üçte biri diyebilirim” dedi.
