İnovasyon, dünyanın en iddialı altyapı projelerinden bazılarını yönlendiriyor ancak iskele ve kalıp sektörünün temsilcileri, inovasyona nasıl ayak uyduruyor? Catrin Jones araştırıyor.
Altyapı projeleri son derece zorlu yapılar gerektirebilir. İskele ve kalıp endüstrisinin bu engelleri aşmak için uyum sağlaması gerekiyor. Binalar giderek daha uzun ve daha karmaşık hale geliyor. Bununla beraber çevresel hedefler de giderek katılaşıyor. Basitçe söylemek gerekirse; iskele ve kalıp endüstrisi, yapılı çevrenin gelişen taleplerine ayak uydurmak zorunda. Sektörde yeni proje sıkıntısı yok ve şirketlerin tüm müşterilerinin farklı ihtiyaçlarını karşılamak için buldukları yenilikçi yöntemler hakkında hayran olunacak çok şey var. Sağlam olmayan malzemeler, aletler veya enkaz, inşaat sahalarında önemli bir risk oluşturuyor. Sorunları azaltmak için her projenin farklı gereksinimleri oluyor. Paschal, güvenlik gereksinimlerinin dünya çapında ve projeden projeye farklılık gösterdiğinin farkında olduklarını ve bu nedenle üç farklı güvenlik seti sağladıklarını söylüyor.
Önce güvenlik
Paschal’ın Genel Müdürü Marius Wunder, “Birçok pazarda yapılan yeni düzenlemeler, müşterilerimizi sistemleri için sağlık ve güvenlik bileşenlerine yatırım yapmaya zorluyor. Sağlık ve güvenlik ekipmanlarımıza yatırım yapan müşteriler için endüstri sübvansiyonlarını arşivlemek üzere tüm bölgelerde çalışıyoruz” dedi. Sahada güvenliği artıran Doka’nın Xsafe Catch Fan sistemi; herhangi bir şekle uyarlanabilen önceden monte edilmiş ünitelerden oluşuyor ve çeşitli yapılarda kullanılabiliyor. Şirket, Xsafe Catch Fan’ın dikey uzantılarının özel proje gereksinimlerini karşılamak için özel olarak tasarlandığını söylüyor. Xsafe Catch Fan; yere monte edilebilir, kolayca kaldırılabilir ve dikey uzantılara ayarlanmadan zeminden zemine hızla yeniden konumlandırılabilir. Doka Ürün Müdürü Thomas Lattacher, “Xsafe Catch Fan’ın geliştirilmesiyle, şantiyelerde daha fazla güvenlik sağlama hedefini belirledik. Müşteriler, verimli ve basit iş akışlarından yararlanarak, günlük şantiye operasyonlarının temellerine odaklanabiliyor” ifadelerini kullandı. Wunder, Bauma 2022’nin Paschal’ın yeni NeoRLightweight Kalıp’ı da dahil olmak üzere dünyanın dört bir yanındaki şirketlerden yeni ürün ve hizmetlerin lansmanını göreceğini belirterek, “Yeni NeoR Hafif Kalıbımızı sunmaktan heyecan duyuyorum. Artık daha hafif, kurulumu daha hızlı ve daha fazla somut baskı taşıyan bir sistem sunuyoruz” şeklinde konuştu. Paschal, NeoR çok amaçlı panellerin, kalıp yüksekliğini gerekli betonlama yüksekliğine ayarlamak için istiflenebileceğini söylüyor. Pano ek yerlerindeki yatay bağlantı anahtar cıvatası ile yapılan bu değişiklikle sadece birkaç hafif panel ile farklı ölçülerde kolon kalıpları daha kısa sürede oluşturulabiliyor.
Teknolojik gelişmeler
İskele ve kalıp endüstrisinde teknolojinin kullanımı hızla genişliyor. Wunder, dijital planlamanın kritik bir başarı faktörü olduğuna dikkat çekerek, “Günümüzde bu, Paschal AR-App gibi artırılmış gerçeklik (AR) çözümleriyle birleştirildi. Artırılmış gerçeklik, gerçeklikteki eksik bilgilerin olumsuz etkisini ve çizimlerin soyutluğunu ortadan kaldırmanın mükemmel bir yoludur” diyor. AR uygulamasının, bir akıllı telefon veya tablet aracılığıyla gerçek bir ortamda bir alan üzerinde planlanan kalıp çözümünü orijinal boyutta sunmayı mümkün kıldığı söyleniyor. AR ara yüzünün, 3B kalıp modelinden şantiyeye kadar tüm süreç adımlarında tutarlılığı iyileştirdiği belirtiliyor. Bu, teknolojinin endüstride risklerin azaltılmasını ve beceri düzeyi ne olursa olsun bilginin anlaşılmasının kolay olmasını sağlayacak bir yeri olduğunu gösteriyor. Peri SE ve Sika AG de; kalıpsız karmaşık betonarme yapıların maliyet etkin üretimi için dünyanın ilk robot destekli teknolojisini geliştiren İsviçreli bir start-up’ta hisse almak için ortaklık kurdular. Mesh AG, daha önce manuel çalışma ile üretilen karmaşık veya kavisli takviye kafeslerinin otomatik bir prefabrikasyon süreci ile üretilmesini mümkün kılan ‘MESH Teknolojisi’ni geliştirdi. Teknoloji, özelleştirilmiş beton yapılar, yapı endüstrisi için karmaşık formların üretimi ve geleneksel betonun yapısal olarak optimize edilmesi için kullanılabilir. İskele ve kalıp, teknolojiyi yavaş benimsemesiyle tanınan bir endüstri olmasına rağmen, şirketler sürekli olarak yenilik yapıyor. Avrupa, Almanya’daki Frankfurt Havalimanı Terminal 3 projesinin güney ucunu da dijital yöntemlerin saha uygulamasına dahil etti. Avrupa’nın en büyük altyapı projelerinden biri olan Peri; 40 m uzunluğunda, 25 m genişliğinde ve 12 m yüksekliğe kadar özel tasarım yapmakla görevlendirildi. Proje, kısmen dijital bir yaklaşım benimsedi ve çalışma adımlarını ayrıntılı olarak açıklayan kısa video dizilerini açmak için taranabilecek QR kodlar oluşturdu. Dijital kullanım kılavuzu sistemi, 1.500 sayfalık yapısal hesaplamalar belgesini yoğunlaştırmak için geliştirildi.
Uzman kalıp nükleer oluyor
Bir beton kalıp ve iksa şirketi olan EFCO UK, İngiltere’nin en son nükleer santral projesi Hinkley Point C’de Kilnbridge Construction ile ortaklık kurdu. İngiltere merkezli şirket, toplam 10 bin metreküp beton dökülen yapılar oluşturmak için kalıp çözümleri ve yerinde destek sağlayacak. İngiltere’nin Bristol şehrinde denizin altına dört giriş ve iki çıkış tüneli inşa ediliyor. Başlıklar 23 çaplı tünellerin ucuna bağlanacak ve deniz suyunu iki nükleer reaktöre aktaracak. Her bir kafanın ağırlığı 6 bin 65 tona kadar çıkan ve deniz tabanında öngörülen 60 yıllık ömrüyle, yapım süreci ve toleranslar, nadiren görülen sınıf 1 nükleer seviyesinde. Beton giriş ve çıkış başlıkları zorlu bir ortama tabi. Betondaki herhangi bir kusur, deniz suyunun inşaat demirine ulaşmasına, yapının bozulmasına ve gerekli parametrelerde performans göstermemesine neden olabilir. Şirket, potansiyel olarak zayıflatabilecek herhangi bir dahili bağ olmadan döküm betonun ağırlığını desteklemek için kalıbı tasarlama zorluğuyla karşı karşıya kaldı. EFCO UK, şaftı ve boşluğu sınırlamak için halka sıkıştırma ve iç destekleri birleştiren bir kalıp çözümü sağladı. Şirket, bu yaklaşımın kalıptaki bağlantılara olan ihtiyacı ortadan kaldırdığını söylüyor.
Sürdürülebilirliği sağlamak
Sürdürülebilirlik, inşaatın geleceğinde itici bir faktör. Wunder, bunun artan bir odak noktası olduğunu doğrulayarak, “Sürdürülebilirlik, önümüzdeki on yıllar boyunca sektörün birçok faaliyetinin arkasındaki temel itici güç olmaya devam edecek. Paschal’ın sürdürülebilirlik konusunda belirlenmiş bir taahhüdü var. Bunu 36 yıl ve daha uzun süre kullanılabilen, ahşap esaslı kontrplaklara da yapışabilen metal çerçevelerimizin kalitesinde gösteriyoruz” dedi. Hükümet liderliğindeki sürdürülebilirlik girişimleri ve çevresel düzenlemeler artan bir öncelik haline geldikçe, birçok şirket modüler sistemlerin potansiyelini görmeye başlıyor. Ulma, bu pazara, herhangi bir geometriye uyacak şekilde uyarlanabilen ve herhangi bir uygulama ve dolgu ihtiyacını karşılayan Onadek ile girdi. Şirket, Onadek’in hem modüler hem de esnek olabilen tek kalıba olan talebin artması nedeniyle yaratıldığını söylüyor. Endüstri sürdürülebilir alternatiflere doğru istikrarlı bir şekilde ilerlerken, Ulma bunun kalıp için yeni bir dönem anlamına geldiğini belirtiyor.
Yenilikçi projeler
İskele ve kalıp şirketleri, tümü yenilikçi çözümler gerektiren projelerden bazılarıyla görevlendiriliyor. Avrupa’nın en uzun ikinci asma köprüsü Hırvat Pelješac, toplam 2 bin 400 m’lik bir alana yayılıyor. Köprünün inşaatı 2018 yılında başladı ve bu yıl resmi olarak halka açıldı. Doka, beton direk yapılarının ve taşıyıcı parçaların yapımını kolaylaştırmak için gerekli altyapıyı sağlamakla görevlendirildi. Projenin doğası gereği Doka, kurulum için kendi kendine tırmanan sistemlerin kullanılması gerektiğini söylüyor. Şirket, en güvenli uygulamayı sağlarken zorluğu azaltmak için Doka Xclimb 60 hidrolik tırmanma sisteminin seçildiğini belirtti. Projede betonun alt kısmı için beton kaldırma yüksekliği 4,5m olarak belirlendi. Doka, İsviçre Alpleri’ndeki Grimsel Gölü’ndeki yeni Spitallamm baraj projesinin ana tedarikçiliği de dahil olmak üzere çok sayıda proje üzerinde çalışıyor. Yeni baraj, Doka kalıp tarafından desteklenen 220 bin metreküpten fazla beton dökülmesini gerektirecek. 2025’te tamamlandığında, Doka’nın özelleştirilmiş çözümleri, bir milyondan fazla kişiye sürdürülebilir enerji sağlayan yenilenebilir enerji kaynaklarına katkıda bulunacak. Doka CEO’su Robert Hauser, “Hidroelektrik santraller büyük ölçüde CO2 içermeyen enerji üretimi sağlıyor. Yeni Spitallamm barajının yapımıyla birlikte İsviçre’de uzun vadede yeşil elektriği güvence altına alacak bir proje üzerinde çalışıyoruz” dedi. Altrad RMD Kwikform, Hong Kong’da Göçmenlik Merkezi’nin inşasında yer aldı. Yeni bina toplam 139 bin 327 m2 inşaat alanı kaplayacak ve halka genel ofis konaklama ile cephe göçmenlik hizmetleri sağlayacak. Altrad RMD Kwikform, 8. ve 14. katları birbirine bağlayan iki gökyüzü köprüsünün inşasını desteklemeye yardımcı olmak için 17 katlı projeye yeni R800 ağır hizmet kiriş sistemi sağladı. Daha uzun hale gelen binalar yenilikçi iskele ve kalıp çözümleri gerektiriyor. Şirket, R800’ün uzun kafes kirişlerin hızlı ve güvenli bir şekilde monte edilmesini sağladığını ve bu nedenle Göçmenlik Merkezi’nin aşağıda açık bir çalışma odası bırakarak, yeni gökyüzü köprülerini inşa etmek için ideal olduğunu söylüyor. Altrad RMD Kwikform’da Temel İş Geliştirme Müdürü Peter Atkinson, “R800 sisteminin montajı ve taşınması alternatif çözümlere göre çok daha kolay. Bu sistem kullanılmamış olsaydı, kurulumu daha uzun sürecek ve müşterimize daha pahalıya mal olacak büyük yapısal kirişler gerekli olacaktı. R800 sistemi, yeteneklerini Hong Kong yetkililerine göstermek için kullanılmadan önce test yükü testinden de geçti” ifadelerini kullandı. Projeler daha iddialı hale geldikçe ve yeni zorluklar ortaya çıktıkça, ‘herkese uyan tek beden’ yaklaşımı sektördeki yenilik düzeyini desteklememeye başladı. Bu nedenle iskele ve kalıp şirketleri müşterilerine özel güvenlik çözümleri sunmaya başladı.
